Zrozumienie otwartości strategicznej (strategic openness) i koncepcji zarządzania jaką jest Otwarta Strategia (Open Strategy)

W erze transformacji cyfrowej, Przemysłu 4.0, czasów postpandemicznych, otwartość strategiczna przedsiębiorstw staje się kluczowym czynnikiem, który determinuje ich zdolność do innowacji i utrzymania konkurencyjności, zwłaszcza wobec krytycznego podejścia do osiągania przewagi. Analizując publikacje naukowe (m.in. w tak renomowanych czasopismach jak Strategic Management Journal, Journal of Business Ethics, California Management Review, Long Range Planning), można zauważyć, że otwartość strategiczna i koncepcja Open Strategy rewolucjonizują podejście do zarządzania strategicznego oraz samej strategii w biznesie korporacyjnym. Na gruncie polskich czasopism pojawiło się do tej pory kilka artykułów na ten temat (m.in. w Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, Organizacja i Kierowanie).

Otwartość strategiczna przedsiębiorstwa: Nowa perspektywa w zarządzaniu

Otwartość strategiczna to podejście, które zakłada aktywne zaangażowanie szerszej grupy interesariuszy w proces formułowania strategii przedsiębiorstwa. Jest to odejście od tradycyjnych, hierarchicznych modeli zarządzania na rzecz bardziej inkluzywnych i transparentnych praktyk. Otwartość ta manifestuje się nie tylko w większej przejrzystości decyzji i działań, ale także w aktywnym poszukiwaniu i wykorzystywaniu zewnętrznych źródeł wiedzy i innowacji, co wymusza wszechstronne wykorzystywanie systemów IT i rozmaitych narzędzi informatycznych.

Koncepcja Open Strategy

Open Strategy (OS) to koncepcja, która rozszerza ideę otwartości strategicznej, wprowadzając ją w praktyczne ramy działania przedsiębiorstw. Jak wynika z prac naukowych, koncepcja opiera się na założeniu, że otwarte, współtworzone strategie mogą przynieść lepsze wyniki niż te formułowane w zamkniętych strukturach korporacyjnych. Obejmuje to nie tylko wewnętrzne zasoby przedsiębiorstwa, ale także zewnętrzne środowisko - klientów, partnerów, a nawet konkurentów, budujących zaangażowanie społeczne.

Rola Technologii Informacyjno-Komunikacyjnych

Realizacja założeń koncepcji OS wymusza wszechstronne wykorzystywanie systemów, w tym różnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w promowaniu otwartości strategicznej. ICT umożliwiają szybką wymianę informacji, współpracę i koordynację działań między różnymi podmiotami i ich strukturami. W erze cyfrowej, narzędzia takie jak platformy współpracy online, media społecznościowe i systemy zarządzania wiedzą stają się kluczowe w efektywnym wdrażaniu koncepcji OS.

Wpływ na innowacyjność i konkurencyjność

Otwartość strategiczna i OS mają bezpośredni wpływ na zdolność przedsiębiorstw do innowacji. Poprzez integrację zewnętrznych źródeł wiedzy i pomysłów, firmy mogą szybciej reagować na zmieniające się warunki rynkowe i potrzeby klientów. Ta elastyczność i zdolność do adaptacji są kluczowe w utrzymaniu przewagi konkurencyjnej w szybko zmieniającym się świecie.

Praktyczne zastosowanie w polskich przedsiębiorstwach

Prof. E. Urbanowska-Sojkin i dr A. Weinert wskazują na możliwości zastosowania koncepcji OS w polskich warunkach. Przedsiębiorstwa stając przed wyzwaniami transformacji cyfrowej, mogą skorzystać z otwartości strategicznej jako narzędzia do zwiększenia swojej innowacyjności i efektywności. Wdrażanie OS wymaga jednak zmiany kultury organizacyjnej, otwartości na nowe pomysły i gotowości do eksperymentowania.

Wyzwania i możliwości w zarządzaniu strategicznym

Otwartość strategiczna i OS niosą ze sobą wyzwania, takie jak zarządzanie większą ilością informacji, ochrona własności intelektualnej oraz budowanie zaufania między różnymi interesariuszami. Jednakże, jak pokazują badania, korzyści płynące z tych koncepcji mogą znacznie przewyższać te wyzwania, oferując przedsiębiorstwom nowe ścieżki do wzrostu i innowacji, a także wspomaganie strategii funkcjonalnych.

Podsumowanie

Otwartość strategiczna i koncepcja Open Strategy zdecydowanie została opracowana z myślą o największych organizacjach, ale mimo to należy zauważyć, że to więcej niż tylko nowe trendy w naukach o zarządzaniu (management sciences). W okresie postpandemicznym, są to kluczowe elementy, które mogą pomóc właścicielom i zarządzającym w podejściu do osiągania przewagi konkurencyjnej na podstawie transparentnie podejmowanych decyzji w coraz bardziej złożonym i dynamicznym środowisku biznesowym. Wprowadzenie tych koncepcji wymaga jednak odwagi, elastyczności i gotowości do zmian, ale korzyści, jakie mogą przynieść, są nie do przecenienia. Brakuje omówienia konkretnych studiów przypadku (case study) w naszych realiach biznesowych.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wpis na blogu jest refleksją na temat otwartości strategicznej i koncepcji Open Strategy, opartą na dwóch artykułach naukowych. Zapraszam do dalszej dyskusji i wymiany doświadczeń na konferencjach naukowych.

Źródło:
1. Urbanowska-Sojkin, E., & Weinert, A. (2020). Otwarte formułowanie strategii z wykorzystaniem kolektywnej inteligencji przedsiębiorstwa. In Zarządzanie strategiczne w dobie cyfrowej gospodarki sieciowej;. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. 
2. Weinert, A. (2019). Otwartość strategiczna przedsiębiorstw a systemy IT wspomagające zarządzanie. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, (175), 213-228.